Zjazd w Merseburgu odbył się 24 lipca 1002 r. Mało brakowało, a podczas zjazdu Polska straciłaby swojego władcę. Powszechnie uważa się, że za zamachem stał Henryk II, który w przeciwieństwie do swojego poprzednika Ottona III inaczej, to znaczy bardziej marginalnie, postrzegał rolę Polski w regionie.